De Dar (mannetjes bij)

De dar (mannelijke bij) heeft als belangrijkste taak het bevruchten van de koningin. De dar is groter dan de werksterbijen en ook zwaarder dan de koningin. De dar is de enigste bij in het bijenvolk die geen angel heeft. Hij kan zichzelf dus ook niet verdedigen.

Als je als beginnende imker naar de koningin in de kast zoekt dan wordt de dar wel een aangezien als koningin. Dit is een veelgemaakte fout. Een dar kun je herkennen aan de grote ogen die helemaal doorlopen tot aan de bovenkant van zijn kop.

Hieronder wordt beschreven hoe het leven van een dar eruit ziet.

Van Ei tot Dar

Het begint allemaal met een eitje, die gelegd wordt door de koningin. Een koningin kan onbevruchte of bevruchte eitjes leggen, waarbij de onbevruchte eitjes mannetjesbijen worden. Daarom zijn darren ook genetisch vergelijkbaar met de koningin.

Darren hebben grotere cellen nodig om goed te kunnen groeien. Omdat het volk eerst prioriteit stelt aan voldoende werksterbijen en pas later besluit om darren te kweken vind je darrenraat vaak onderaan het broednest. Een dar heeft in totaal 24 dagen nodig om zich te kunnen ontwikkelen van ei tot dar, met de volgende verdeling:

Dag 1 – 3: De larve kruipt na drie dagen uit het eitje. De werksterbijen gaan de larve voeden.

Dag 3 – 9: Het voeden gaat ongeveer zes dagen door waarna de larve zich tot een pop zal spinnen. Als de larve verpopt is, zullen de bijen de cel afdekken met een laagje was.

Dag 9 – 24 (25*): De dar zal na vijftien dagen uit de cel kruipen.

* De uitloop dag kan voor darren een dag verschillen als er koude periodes zijn. Doordat darren onderaan het broednest hangen en werksters in koude periodes naar elkaar toe kruipen zullen de darren bepaalde periodes geen warmte ontvangen van de werksterbijen, waardoor de ontwikkeling kan vertragen. Hierdoor kan het zijn dat de ontwikkeling een dag langer duurt.

Regeling van het aantal darren in een volk

Darrenraat wordt aangezet aan het begin van het voorjaar als de meeste winterbijen worden vervangen door zomerbijen.

Darren grootbrengen kost een hoop energie voor een bijenvolk daarom kan een groter overwinterd volk eerder beginnen met darren kweken dan een kleiner volkje.

Als een imker meerdere kasten heeft kan de darren productie een paar weken verschillen per kast. Een dar heeft ongeveer 37 dagen nodig om geslachtsrijp te worden (van ei tot uitvliegen). De bijen zullen dus vroeg moeten starten als ze het zwermen succesvol willen laten verlopen.

Darren dieet

Darren hebben een hoop eten nodig om zich te ontwikkelen. Darren zijn ongeveer 2.5 keer groter dan werksters.

De larven zijn ook groter en hebben hierdoor meer eten nodig. De larve worden ongeveer 1150 keer bezocht op een dag, terwijl werkster larven veel minder vaak eten krijgen.

Nadat darren geboren worden zullen ze nog vier dagen gevoed worden door werksterbijen. Ter vergelijking: werksterbijen zijn meteen onafhankelijk bij geboorte. Gedurende deze vier dagen wordt het voeden geleidelijk afgebouwd.

Het benodigde stuifmeel voor darrenlarven is ongeveer vijf keer hoger dan dat voor de werkster bij larf. De larven geven een bepaald feromoon af als ze bijgevoerd moeten worden. Dit feromoon wordt ook opgepikt door de varroa mijt, waardoor ze makkelijk de darren cellen kunnen vinden.

Soms komt het voor dat de werksterbijen het darrenbroed in de steek laten. Gedurende het jaar heb je uitzonderlijke tijden met veel dracht waardoor ook de werksters met binnendienst naar buiten moeten. Hierdoor kan het voorkomen dat de darren niet genoeg gevoed worden en ze zich niet genoeg ontwikkelen, ze worden dan uit hun cel verwijderd en letterlijk de kast uitgegooid.

Migrerende Darren

De voornaamste taak van de dar is om de koningin te bevruchten. Darren zullen als ze zes tot acht dagen oud zijn starten met oriëntatievluchten. Dit gebeurt vaak laat in de middag, waarbij ze gedurende een paar minuten de omgeving verkennen.  Wanneer de darren twaalf dagen oud zijn gaan ze op zoek naar een potentiële koningin om te bevruchten.

Het is belangrijk dat een imker genoeg darren in zijn volk aanwezig heeft. Vaak wordt darrenraat weggesneden om de varroamijt te bestrijden. Wees wel voorzichtig dat je niet alles wegsnijdt, omdat een koningin ongeveer twintig verschillende darren nodig heeft om goed mee te kunnen paren. Voor mij zijn één à twee broedramen met darren een gezonde verhouding per volk.

Darrenverzamelplaats

Darren verzamelen zich op darrenverzamelplaatsen. Op deze plek paren de maagdelijke koninginnen met verschillende darren van meerdere kasten. Er is een hoop mysterie rond deze verzamelplaats. Ze bevinden zich vaak ver van de kast af en de darren vliegen er op een hoogte van 15 tot 30 meter boven de grond. De omvang kan wel een paar honderd meter zijn.

De darrenverzamelplaats wordt vaak meerdere jaren achter elkaar gebruikt. Hoe de darren de plek vinden is een raadsel. Omdat darren meestal niet overwinteren is het bijzonder dat ook nieuwe darren deze plekken weten te vinden.

Van de plekken is bekend dat ze windstil zijn en in een rechte lijn van de kast af te vinden zijn. Op deze plekken is er vaak thermiek, de darren gebruiken dit om energie te besparen.

Bijen hebben magnetische deeltjes in hun achterlijf waarmee ze kunnen navigeren. Er wordt gedacht dat darren deze gebruiken om de elektromagnetische straling van de darren verzamelplaatsen te vinden. Echter is dit nooit bevestigd.

Darrenslacht

Als de drachten aan het einde van de zomer verminderen zal het bijenvolk langzaam in aantal afnemen. Er zullen geen nieuwe darren meer geboren worden en omdat er geen voortplanting meer nodig is hebben de darren geen functie meer.

Wanneer de dracht stroom – hoeveelheid nectar die planten in de nabijheid van de bijenkast – langzaam afneemt stoppen de werksters na ongeveer twee dagen met het voeden van de darrenlarven. Het duurt namelijk twee dagen voordat de hele kast doorheeft dat de dracht verminderd wordt. Mocht deze trend aanhouden dan zal de koningin na zeven dagen stoppen met onbevruchte eitjes leggen.
Er worden werksterbijen aangewezen om ook de volwassen darren de kast uit te drijven. Deze werksters zullen zich agressief gedragen naar darren en die hierdoor de kast uitgejaagd worden. Er worden ongeveer tien tot vijftien darren per dag verdreven. Een imker kan dit zien doordat er darren dood buiten voor de kast liggen.

Plaats een reactie